Axit citric là một chất có mặt trong các trái cây họ cam quýt như cam, chanh, quýt, bưởi… Nó tạo ra vị chua đặc trưng của những loại trái cây này và mang lại nhiều lợi ích cho sức khỏe.
- Khi nào dùng bài thuốc dân gian trị ho có đờm và những điều cần lưu ý
- Matcha và những tác dụng phụ có thể gặp
- 3 phương pháp giảm đau vai gáy hiệu quả cho người làm văn phòng
1. Các nguồn cung cấp axit citric
Dược sĩ Cao đẳng Dược – trường Cao đẳng Y Dược Pasteur chia sẻ bao gồm:
– Axit citric tự nhiên:
Axit citric tự nhiên có thể được tìm thấy phổ biến trong các loại trái cây họ cam quýt. Nước ép từ những loại trái cây này cũng chứa axit citric. Các nguồn axit citric tự nhiên bao gồm:
- Chanh, cam, bưởi
- Các loại quả mọng như mâm xôi, dâu tây, v.v.
– Axit citric tổng hợp:
Axit citric cũng có thể được sản xuất nhân tạo thông qua quá trình lên men với các loài nấm như Aspergillus niger và Yarrowia lipolytica. Đây là dạng axit citric nhân tạo, không xuất hiện tự nhiên. Nó có mặt trong thực phẩm, đồ uống, thực phẩm chức năng, thuốc, mỹ phẩm, và các sản phẩm tẩy rửa.
– Axit citric trong thực phẩm và đồ uống:
Các nhà sản xuất thực phẩm và đồ uống thường bổ sung axit citric vào sản phẩm để giúp bảo quản, tăng hương vị chua, làm sáng màu sắc sản phẩm và điều chỉnh độ pH.
Việc tăng độ axit trong thực phẩm và đồ uống theo cách này giúp ngăn ngừa sự phát triển của nấm mốc, nấm men và vi khuẩn, những tác nhân có thể gây bệnh khi tiêu thụ.
– Thực phẩm bổ sung và thuốc:
Axit citric tổng hợp giúp cải thiện khả năng hấp thụ và bảo quản vitamin cùng khoáng chất trong thực phẩm bổ sung, đồng thời tăng thêm vị chua, làm cho sản phẩm dễ uống hơn.
Axit citric thường được kết hợp với natri bicarbonate (baking soda) để tạo ra viên sủi bọt, làm cho một số hợp chất có vị ngon hơn, đặc biệt là khi tạo ra hương vị cam quýt. Những viên sủi bọt này dễ tan và có tác dụng nhanh chóng trong cơ thể.
– Mỹ phẩm:
Axit citric được sử dụng trong nhiều sản phẩm làm đẹp như dầu gội, xà phòng tắm, sữa rửa mặt, kem dưỡng da và dầu xả, giúp điều chỉnh độ pH và ổn định sản phẩm, kéo dài thời gian sử dụng.
Axit citric còn có đặc tính chống oxy hóa, hỗ trợ sức khỏe làn da, khiến nó trở thành một thành phần phổ biến trong các sản phẩm chăm sóc da.
– Sản phẩm vệ sinh:
Một số sản phẩm tẩy rửa như chất khử trùng và chất tẩy rửa có chứa axit citric, giúp làm sạch các thiết bị, loại bỏ mùi vị còn sót lại. Axit citric có khả năng tiêu diệt vi khuẩn, nấm mốc, một số loại virus, đồng thời loại bỏ bụi bẩn, rỉ sét, chất nhờn và cặn canxi.
2. Lợi ích và công dụng của axit citric
Axit citric mang lại nhiều lợi ích cho sức khỏe, cả dưới dạng tự nhiên lẫn tổng hợp. Nó có đặc tính chống oxy hóa, giúp tăng khả năng hấp thụ dưỡng chất và thúc đẩy sức khỏe của thận cũng như làn da. Ban cố vấn trường Cao đẳng Y Dược TPHCM chia sẻ thông tin cụ thể như sau:
– Chất chống oxy hóa:
Dạng tự nhiên của axit citric hoạt động như một chất chống oxy hóa, giúp giảm thiểu tổn thương do oxy hóa đối với tế bào. Tổn thương tế bào này có thể dẫn đến các bệnh như ung thư, bệnh tim mạch, bệnh thần kinh và nhiều bệnh lý khác. Chất chống oxy hóa giúp giảm viêm, hỗ trợ sức khỏe não bộ, hệ miễn dịch và gan.
– Tăng cường hấp thụ dưỡng chất:
Axit citric được bổ sung vào các khoáng chất để bảo quản, cân bằng độ pH và tăng khả năng hấp thụ. Một số ví dụ như magiê citrate, canxi citrate và kali citrate.
Canxi citrate là dạng canxi dễ hấp thụ nhất, giúp cơ thể bổ sung canxi hiệu quả, điều này đặc biệt quan trọng vì nhiều người không cung cấp đủ canxi cho cơ thể.
Magiê citrate được chứng minh hiệu quả hơn magiê oxit trong việc tăng nồng độ magiê trong cơ thể. Nó cũng được dùng làm thuốc nhuận tràng cho người bị táo bón hoặc chuẩn bị cho việc nội soi đại tràng.
– Ngăn ngừa sỏi thận:
Việc tăng lượng citrate trong nước tiểu có thể giúp ngăn ngừa sự hình thành sỏi thận. Bạn có thể ăn nhiều trái cây giàu axit citric nhưng ít oxalat, như chanh, hoặc sử dụng muối citrate kiềm như kali citrate để hỗ trợ.
Citrate liên kết với canxi trong nước tiểu, ngăn ngừa nước tiểu bị bão hòa quá mức, từ đó ngăn chặn sự hình thành các tinh thể canxi oxalat, một trong những nguyên nhân gây sỏi thận.
– Thúc đẩy sức khỏe làn da:
Axit citric có mặt trong nhiều sản phẩm chăm sóc da như sữa rửa mặt và xà phòng tắm. Là một axit alpha-hydroxy (AHA), axit citric giúp chống viêm, giảm các dấu hiệu lão hóa và loại bỏ tế bào da chết. Điều này giúp thúc đẩy quá trình tái tạo tế bào da mới, cải thiện độ đàn hồi và làm sáng da.
Tuy nhiên, sử dụng axit citric với liều cao hoặc tiếp xúc lâu dài có thể gây kích ứng da và làm tăng nguy cơ tổn thương da do tia cực tím (UV).
3. Axit citric có an toàn không?
Axit citric thường được Cục Quản lý Thực phẩm và Dược phẩm (FDA) công nhận là an toàn, và lượng sử dụng trong thực phẩm, đồ uống luôn nằm trong giới hạn cho phép. Tuy nhiên, một số người có thể gặp phản ứng dị ứng với các loại trái cây chứa axit citric.
Axit citric tổng hợp cũng có thể gây dị ứng đối với một số người. Nấm dùng trong quá trình sản xuất axit citric có thể là tác nhân gây dị ứng. Những người bị dị ứng với nấm mốc có thể gặp phản ứng khi tiếp xúc với hợp chất này.
Đối với các sản phẩm chăm sóc da, axit citric có thể gây kích ứng, tùy thuộc vào lượng sử dụng và độ nhạy cảm của da đối với hóa chất. Vì vậy, nên thử sản phẩm mới trên một vùng da nhỏ trước khi sử dụng toàn diện và ngừng sử dụng nếu cảm thấy đau đớn hoặc kích ứng.
Nguồn: Trường Cao đẳng Y Dược Pasteur